Bodem/water warmtepomp

Graafwerken bij een captatienet van een bodem/water warmtepomp.

Een bodem/water warmtepomp heeft als bron de aarde en als afgifte vloerverwarming of radiatoren. Het systeem is zo goed als onderhoudsvrij (enkel om de paar jaar de glycol controleren), is volledig weggewerkt onder de grond en is geruisloos. Je kan met een bodem/water warmtepomp ook passief koelen. Hierbij moet de warmtempomp niet werken, waardoor er bijna geen energie verbruikt wordt om het huis lekker fris te houden (er draaien enkel een paar circulatiepompjes).

Om warmte uit de bodem te onttrekken, worden er leidingen geïnstalleerd waardoor glycol loopt. Deze glycol is biologisch afbreekbaar, zodat een lek geen schade aan het milieu veroorzaakt. De bron van een bodem/water warmtepomp kan op 2 manieren: leidingen aan de oppervlakte, of leidingen in de diepte.

Captatienet

Bodem/water warmtepomp met een captatienet.

Wanneer er genoeg plaats is rond de woning, kan een captatienet gelegd worden. Hoeveel oppervlakte er nodig is, hangt af van het vermogen van de warmtepomp en de grond waarin het net gelegd wordt. De beste warmtegeleiding gebeurt in goed doorlaatbare grond zoals grof zand met grondwater, dan kom je met minder oppervlakte toe dan in een leemgrond bijvoorbeeld.

Laat je niet misleiden door vuistregels als “2x de oppervlakte van de woning is voldoende”, want een goed geïsoleerde woning in een regio met “goede grond” heeft een veel kleiner captatienet nodig dan een minder goed geïsoleerde woning in een andere regio. Een captatienet moet daarom voor iedere woning berekend worden.

Je kan een brontemperatuur verwachten van ongeveer 0°C. Als de temperatuur te ver zakt, is het captatienet niet goed berekend.

Voordelen:

geen boringen, dus meestal goedkoper
gemakkelijke installatie, kan als doe-het-zelf project
voor dit systeem is geen vergunning nodig

Nadelen:

boven het captatienet mag er geen verharding komen (oprit, terras, …)
beplanting is beperkt tot planten met ondiepe wortels (gras, bloemen en struiken, maar geen bomen)
wie in de toekomst een zwembad of vijver wil aanleggen, moet daar nu al rekening mee houden

Bodemsondes

Bodem/water warmtepomp met een dieptesonde.

Wie wel een tuin heeft, maar niet genoeg voor een captatienet, kan kiezen voor sondes. Afhankelijk van het vermogen van de warmtepomp en de ondergrond, zijn er meerdere sondes nodig.

Zoals bij het captatienet, heeft goede grond een hoge warmtegeleidbaarheid en is het gemakkelijk om te boren (lees: niet zo duur). Ideaal is grof zand met grondwater, maar ook leem, grind of zandsteen komen veel voor. Dit heeft allemaal invloed op het aantal sondes die nodig zijn, en de prijs van de sonde.

Ook hier is het belangrijk dat er een goede voorstudie gebeurt. Goed berekende en geïnstalleerde bodemsondes kunnen 100 jaar meegaan.

Voordelen:

hogere brontemperatuur en daardoor een hoger rendement dan bij een captatienet
minder oppervlakte nodig
boven sondes kan wel verhard worden

Sondes kunnen zelfs onder een gebouw geïnstalleerd worden, maar in praktijk gebeurt dit alleen bij kantoorgebouwen waar een uitgebreid sondeveld nodig is.

Nadelen:

soms is er een vergunning nodig, er is minstens een melding nodig, dit hangt af van de diepte van de sondes