De bodemsondes van een warmtepomp kan je in de zomer inzetten om passief te koelen zonder de warmtepomp in te schakelen. Bovendien levert dit een hoger rendement op in de winter!
Wanneer je voor bodemwarmte kiest als bron voor je warmtepomp, ga je warmte onttrekken via dieptesondes, of via een horizontaal captatienet.
Bij een captatienet haal je warmte uit de bovenste grondlaag. Een net wordt best in het grondwater, meestal 1,5 tot 2 m diep gelegd. Deze diepte is vorstvrij, maar de temperatuur is steeds afhankelijk van het seizoen.
De bodemtemperatuur is constant vanaf een diepte van 10 m. Met een aardsonde ben je de invloed van het seizoen kwijt. Maar dit wil niet zeggen dat de bodem niet kan afkoelen!
Aan het begin van het stookseizoen begint de warmtepomp de aarde af te koelen. Door natuurlijke geleiding en stroming van grondwater in de diepere grondlagen, zal de temperatuur rond de aardsonde langzaam weer stijgen tot deze gelijk is aan de omgeving wat verder weg. Nu is het van belang een evenwicht te vinden tussen de warmteafname en de mogelijkheid tot regeneratie van de bodem.
Verloop van de bodemtemperatuur tijdens het jaar. Bron: VEA
Als er meer warmte uit de grond wordt gehaald dan er via geleiding en storming terug bij komt, zal de bron blijven afkoelen. Dit is wat er tijdens het stookseizoen gebeurt. Aan het einde van het stookseizoen zal de bron kouder zijn dan in het begin. Tijdens de zomer heeft de bodem tijd om terug op te warmen, zodat de temperatuur aan het begin van het nieuwe stookseizoen weer hetzelfde is als het jaar ervoor.
Afhankelijk van het vermogen van de warmtepomp worden er daarom meerdere aardsondes geplaatst. Zo wordt de warmteonttrekking per aardsonde beperkt tot wat de bodem aankan. Bij een te krap berekende bron, zal de temperatuur ieder stookseizoen iets gedaald zijn, tot de bodem is uitgeput. Als dat gebeurt is de winstfactor van de warmtepomp verdwenen. Meestal zal de warmtepomp dan ook een storing aangeven, omdat er geen warmte meer onttrokken kan worden.
De bron een handje helpen? Dit kan door passieve koeling.
Hoe werkt dat? In de zomer kan de vloerverwarming gebruikt worden om met koud water de woning af te koelen. Om condensvorming te voorkomen, mag het temperatuursverschil met de buitenlucht maar 7°C zijn. De warmtepomp inschakelen is daarom niet nodig, het volstaat de “koelte” uit de aardsonde rechtstreeks door te geven aan de vloerverwarming. Hiervoor moeten enkel de circulatiepompjes werken, en deze verbruiken niet veel.
Een bijkomend voordeel: de bodem wordt extra opgewarmd. Aan het begin van het stookseizoen kun je met een paar graden extra vertrekken, wat een hogere winstfactor oplevert!
En bij het gebruik van passieve koeling, blijf je recht hebben op de premies!